Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun 18 Eylül'deki toplantısında aylık brüt 40 bin 436 TL, net 35 bin 180 TL olarak belirlediği asgari ücret bugün Resmi Gazete'de yayınlanıp, 1 Eylül'den itibaren geçerli olacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Toplantı Salonu’nda saat 10.45'te başlayan toplantının başında konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, 2024 yılının üçüncü asgari ücretinin belirlenmesinin ardından yapılan itiraza işaret etti.
İşveren tarafının gerekçeleriyle yaptığı itirazı görüşmek için toplandıklarını belirten Gardiyanoğlu, esas konunun rakamla ilgili değil de ülkede yaşanan pahalılık olduğunun söylendiğini kaydetti.
Maaşları dengelemek kadar, hayat payalılığının önüne geçecek önlemlerin daha hızlı alınmasının da önemli olduğunu anlatan Gardiyanoğlu, Başbakan Ünal Üstel’in bu konuda alınacak tedbirleri basına açıklayacağını belirtti.
-Alp: “İşveren bitme noktasına geldi”
İşveren tarafı adına konuşan Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası Temsilcisi Alp Cengiz Alp, enflasyonla mücadelenin ücretler üzerinden yürütülmesinin işvereni “bitme noktasına” getirdiğini dile getirdi.
Enflasyonun ülkedeki tüm ürünlerin fiyatıyla ilgili olduğunu kaydeden Alp, dört yıldır gıda kalıbı doğru şekilde belirlenmediği için kümülatif enflasyonun asgari ücrete eklendiğini ve bunun da içinden çıkılmaz bir hal yarattığını ifade etti.
Ekonomiyi bir bütün olarak ele almak gerektiğini belirten Alp KKTC’nin bir hizmet ihraç ülkesi olduğunu dile getirdi.
Asgari ücretteki yükselme nedeniyle rekabette avantajın yitirildiğini ifade eden Alp, her 3-4 ayda bir tüm mal ve hizmet artışlarını işverenin sırtına yüklemenin ödenemez bir ücret ortaya çıkardığını dile getirdi.
Alp, gelinen noktanın önümüzdeki 6 ay içinde başka bir kriz yaratacağını kaydederek, itirazlarının hem sisteme, hem de hükümetin “iyi niyetli ve becerikli olmayan tavrına” olduğunu söyledi.
Masaya oturmaları için talep ettikleri doneleri hala alamadıklarını ifade eden Alp, bu rakamı tartışmaları için gerekli zeminin oluşturulmadığını, bu nedenle bu ücrete hayır dediklerini belirtti.
Döviz üzerinden, Türkiye ve AB’nin brüt milli gelirleriyle ilgili bilgiler veren Alp artışa hayır dediklerini kaydetti.
-Serdaroğlu: “Elektriğe yüzde 13’lük zam rekabeti bozmaz mı?”
İşçi tarafı adına konuşan Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu, rakamların sürekli döviz üzerinden karşılaştırılmasına eleştiri getirdi. Serdaroğlu 4 aylık gıda hayat pahalılığının 19.69 olarak hesaplandığını ve bu açıdan bakıldığında aslında 19.19 değil, 19.69 üzerinden artış yapılması gerektiğini ifade etti.
Ahmet Serdaroğlu, işveren tarafının söylediği gibi piyasanın ucuzlatılması gerektiğini kendilerinin de bildiğini ancak bunu söyleyenlerin hayatı ucuzlatmak için hükümete ne gibi bir baskı yaptığını sordu. “Elektriğe yüzde 13’lük zam rekabeti bozmaz mı? Vergisini ödemesi gerekene vergi bağışlandığında bu rekabeti bozmaz mı?” diye de soran Serdaroğlu, bunlara sessiz kalındığını kaydetti.
“Neden sesinizi çıkarmıyorsunuz? İşleriniz mi engellenecek?” diye de soran Serdaroğlu yarından itibaren işverenlerle el ele verip “beceriksiz” olduklarını düşündükleri hükümete karşı mücadele etmeye hazır olduklarını dile getirdi. Hükümete karşı birlikte duruş göstermek gerektiğini anlatan Serdaroğlu ortada çok ciddi bir vergi kaçağı olduğunun açık olduğunu belirtti.
"Adalet için biz elimizi taşın altına koymaya hazırız, işverenler hazır mı?" diye soran Serdaroğlu, eğer hazırsalar vergi adaleti, kayıt dışı ekonomi gibi konularda birlikte hareket etmeye hazır olduklarını vurguladı.
Hayat pahalılığı hesaplanırken sadece gıda fiyatlarına bakmanın yeterli olmadığını da vurgulayan Serdaroğlu, enerji, konaklama gibi harcamalar yanında sağlık ve eğitim harcamalarının da dikkate alınmak durumunda olduğunu dile getirdi.
-Sorular
Konuşmaların ardından basının sorularına da yanıt verildi. Asgari ücret itirazı ve UBP Kurultayının zamanlamasıyla ilgili ortaya atılan iddialar konusunda bir soru üzerine işveren tarafını temsil eden Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası Temsilcisi Alp Cengiz Alp, “hiçbir zaman böyle bir pazarlığın parçası olmadık… Ülkede son altı aydır kurultaydan başka bir şey konuşmadı ve çok zaman kaybedildi” dedi.
Bakan Gardiyanoğlu ise UBP kurultayında asgari ücretin konusunun bile edilmediğini vurguladı. Tarihlerin daha önce ortaya konan takvimlendirmeyle ilgili olduğunu ifade eden Gardiyanoğlu, “Ne başbakan, ne de şahsım kurultay öncesi ya da sonrası böyle bir şeyi konu etmedik. Zaten işverenlerin itirazı rakama değil hesaplama yöntemiyle ilgilidir” dedi.
Gardiyanoğlu masada oturanların ülkeye mal olmuş kişiler olduğunu, bu kişilerin kurultay sürecine alet olmalarının söz konusu olmadığını tekrarladı.
Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun, 18 Eylül tarihinde aldığı karara, Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası 25 Eylül tarihinde itiraz etmişti. Komisyon, yılın üçüncü asgari ücretini aylık brüt 40 bin 436 TL, net 35 bin 180 TL olarak belirlemişti.
Haber: Doğuş Özokutan Fotoğraf: Timuçin Yıldırım